Vakantieplannen van werknemers in coronatijd

Sinds half mei is het advies losgelaten om niet naar het buitenland te reizen. Werknemers die naar het buitenland op vakantie willen, moeten daarbij wel rekening houden met kleurcode rood (ga niet!), oranje (is het echt noodzakelijk?) en geel (vooruit dan maar, maar pas op!). Zelf kies ik voor een vakantie in ons oranje gekleurde landje. Veel andere werknemers zullen weer graag vertrekken naar het buitenland.

Als werkgever wil je graag dat de tijdens de coronaperiode opgebouwde, niet genoten vakantie-uren, worden opgenomen. Maar hoe organiseer je dat de komende maanden? Ik behandel 5 veelgestelde vragen.

Vervallen de niet opgenomen wettelijke vakantiedagen op 1 juli?

Wettelijke vakantiedagen (20 per jaar bij een fulltime dienstverband) hebben een vervaltermijn van een half jaar. Ze vervallen dus steeds op 1 juli in het jaar volgend op het jaar waarin zij zijn opgebouwd. In 2020 opgebouwde wettelijke vakantiedagen die niet zijn opgenomen, vervallen per 1 juli 2021 onder de voorwaarde dat de werknemer schriftelijk is geïnformeerd over de vervaltermijn.

Maar let op! Op deze regel gelden twee belangrijke uitzonderingen:

  • De maximale termijn om wettelijke vakantiedagen op te nemen geldt niet voor werknemers die redelijkerwijs niet in staat zijn geweest vakantie op te nemen.
  • De werkgever en werknemer mogen de vervaltermijn in onderling overleg verlengen. Dit kan geregeld zijn in de arbeidsovereenkomst of cao.

Mag je een werknemer verplichten vakantiedagen op te nemen of een geplande vakantie te annuleren?

Nee, je mag dat niet verplichten. Wettelijk gezien mag een werknemer zelf bepalen wanneer hij vakantiedagen opneemt. Wel kun je, gezien de bijzondere tijd, in overleg gaan om het opnemen van vakantiedagen te stimuleren. Als een medewerker genoeg vakantiedagen heeft terwijl de hoeveelheid werk afneemt, mag je aangeven dat het opnemen van vakantiedagen wordt gewaardeerd.

Andersom kun je als werkgever ook in de situatie belanden dat er risicovolle onderbezetting dreigt, door een combinatie van extra drukte en geplande vakanties van werknemers. Alleen wanneer er een bijzondere situatie aan de orde is waarbij alle alternatieven zijn uitgesloten, kan je van een werknemer verlangen dat hij zijn vakantieplannen wijzigt. Dat is niet snel het geval.

Mag je een werknemer verbieden om naar een land met een oranje of rood reisadvies te reizen?

Van een medewerker mag je verwachten dat hij zich als ‘goed werknemer’ gedraagt en dus geen onnodige risico’s neemt. Toch ligt de afweging om wel of niet te reizen naar een risicogebied bij de werknemer. De werkgever kan de werknemer dus niet verbieden om naar een risicogebied te reizen.

Als de werknemer na zijn vakantie in quarantaine moet, ben je dan verplicht het loon door te betalen?

De werknemer die in quarantaine moet is meestal (nog) niet ziek. In dat geval ben je verplicht het loon door te betalen, tenzij de oorzaak van het niet werken ‘in redelijkheid voor rekening van de werknemer hoort te komen’, en je dit uitzonderlijke risico kunt aantonen. Een werknemer die bewust naar een risicogebied is afgereisd, terwijl je als werkgever voorafgaand aan de reis uitdrukkelijk hebt aangegeven dat de werknemer geen recht heeft op loondoorbetaling als hij tijdens of na de reis in quarantaine moet en daardoor niet (op tijd) op het werk kan zijn, heeft geen recht op loondoorbetaling. Dit geldt niet wanneer de werknemer thuis het werk kan verrichten. Voor een medewerker die is afgereisd naar een geel gebied dat tijdens zijn vakantie kleurcode oranje heeft gekregen, zal dit anders zijn.

Een werknemer is langdurig arbeidsongeschikt. Kan hij met vakantie gaan?

Jazeker. Van de werkgever wordt zelfs verwacht dat je de opname van vakantie stimuleert. Dat is anders als een eventuele vakantie het herstel van de werknemer in de weg staat. Als dat het geval is mag je, in overleg met de bedrijfsarts, de vakantieaanvraag weigeren. Informeer de zieke werknemer vooraf dat zijn opgenomen vakantie-uren tijdens arbeidsongeschiktheid volledig in mindering worden gebracht op het saldo vakantiedagen, en let op dat je deze vakantiedagen voor 100% doorbetaalt aan de werknemer.

Laat je niet verrassen de komende vakantieperiode en loop de vakantieplanning nog even goed door. Informeer jouw werknemers over de personeelsbezetting en instrueer ze over de risico’s als zij afreizen naar het buitenland. Los eventuele knelpunten zo spoedig mogelijk op, liefst in overleg. De HR adviseurs van Ruitenburg helpen je graag op weg naar een zorgeloze zomer.

Fijne vakantie!

Ik wil meer informatie ontvangen over dit onderwerp

Vul hier je naam in

Vul hier een geldig telefoonnummer in (Voorbeeld 0612345678, zonder spaties of tekens)

Ongeldige invoer

Opmerking (optioneel)

Ongeldige invoer

Leon Nolten

Leon Nolten

HR adviseur
Deel dit artikel

Ik wil meer informatie ontvangen over dit onderwerp

Vul hier je naam in

Vul hier een geldig telefoonnummer in (Voorbeeld 0612345678, zonder spaties of tekens)

Ongeldige invoer

Opmerking (optioneel)

Ongeldige invoer