Nevenwerkzaamhedenbeding in arbeidsovereenkomst? Let op wetswijziging!

Het nevenwerkzaamhedenbeding is een bepaling die we veel tegenkomen in arbeidsovereenkomsten. Zo’n nevenwerkzaamhedenbeding verbiedt een werknemer om naast het werk bij de werkgever ergens anders activiteiten te verrichten. De vraag is of het nevenwerkzaamhedenbeding nog wel van deze tijd is. We zien namelijk steeds vaker dat werknemers behoefte hebben om zichzelf te ontplooien buiten het dienstverband om. Denk bijvoorbeeld aan het hobbymatig uitoefenen van een eigen bedrijf naast het werk voor de werkgever.

Richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden

De Europese wetgever speelt in op deze maatschappelijke ontwikkeling en heeft het antwoord op deze vraag verwerkt in de ‘Richtlijn betreffende transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden in Europese Unie’ (hierna: ‘de Richtlijn’). Een van de onderdelen van deze Richtlijn ziet op de (on)mogelijkheden op nevenwerkzaamheden te verbieden. Uiterlijk op 1 augustus 2022 moet de Nederlandse wetgever de Richtlijn hebben geïmplementeerd in de nationale wetgeving.

Verbod op nevenwerkzaamheden in nevenwerkzaamhedenbeding

Tot op heden is er in de Nederlandse wetgeving niets geregeld over een verbod op, of de mogelijkheden tot het overeenkomen van een nevenwerkzaamhedenbeding. De Nederlandse wetgever heeft in verband met de Richtlijn een wetsvoorstel gedaan waaruit volgt dat een werkgever een werknemer niet mag verbieden om buiten het werkrooster bij de werkgever voor anderen arbeid te verrichten, tenzij dit verbod kan worden gerechtvaardigd op grond van objectieve redenen.

Het is dus niet toegestaan om een absoluut verbod op nevenwerkzaamheden op te leggen aan een werknemer, maar dat betekent niet dat een werkgever helemaal niets kan doen. De Richtlijn biedt werkgevers de mogelijkheid om ‘objectieve redenen’ aan te dragen op basis waarvan het wél mogelijk is om beperkingen op te leggen in het kader van nevenwerkzaamheden. De Richtlijn noemt een aantal voorbeelden van ‘objectieve redenen’ die een nevenwerkzaamhedenbeding kunnen rechtvaardigen:

  • Gezondheid en veiligheid van de werknemer
  • Bescherming van de vertrouwelijkheid van bedrijfsinformatie
  • Integriteit van overheidsdiensten
  • Vermijden van belangenconflicten.

Zoals het wetsvoorstel er nu ligt, is het niet verplicht om in het nevenwerkzaamhedenbeding zelf al specifieke objectieve redenen te benoemen. De rechtvaardiging van het nevenwerkzaamhedenbeding kan ook achteraf worden gegeven, dus op het moment dat zich een situatie voordoet waarbij een werkgever de werknemer wil verbieden om bepaalde nevenwerkzaamheden te verrichten (of voorwaarden daaraan te stellen).

Volgens onder andere de Raad van de Rechtspraak is dit niet in lijn met het doel van de Richtlijn. Het is voor een werknemer in dit geval niet vooraf duidelijk (voorspelbaar) of de werkgever een steekhoudende rechtvaardigingsgrond heeft om bepaalde nevenwerkzaamheden te verbieden. De Raad ziet liever dat de rechtvaardigingsgronden wél al in de arbeidsovereenkomst moeten worden opgenomen. Hier zou weer tegenin kunnen worden gebracht dat mogelijke nieuwe objectieve redenen niet meer meegewogen kunnen worden.

Consequenties voor de praktijk

In veel arbeidsovereenkomsten is momenteel een nevenwerkzaamhedenbeding opgenomen waaruit ofwel een absoluut verbod op nevenwerkzaamheden voortvloeit ofwel waarbij het mogen verrichten van nevenwerkzaamheden afhankelijk is van de toestemming van de werkgever. Beide varianten zijn in beginsel niet meer toegestaan op grond van de Richtlijn. Er geldt bovendien geen overgangsrecht met als gevolg dat bestaande bedingen waarin een absoluut verbod op nevenwerkzaamheden staat opgenomen met ingang van 1 augustus 2022 niet meer rechtsgeldig zijn. De aanstaande wetgeving heeft dan ook consequenties voor de huidige praktijk.

Status wetsvoorstel

Het wetsvoorstel is inmiddels (19 april 2022) aangenomen door de Tweede Kamer en gaat nu ter behandeling naar de Eerste Kamer. Zodra er meer bekend is informeren we je daarover, maar voor nu moet je er als werkgever op bedacht zijn dat het nevenwerkzaamhedenbeding in arbeidsovereenkomsten mogelijk niet meer geldig is vanaf 1 augustus 2022.

Heb je hier vragen over of wil je je huidige nevenwerkzaamhedenbeding door een van onze arbeidsrechtspecialisten laten controleren, neem dan contact met ons op.

 

Ik wil meer informatie ontvangen over dit onderwerp

Vul hier je naam in

Vul hier een geldig telefoonnummer in (Voorbeeld 0612345678, zonder spaties of tekens)

Ongeldige invoer

Opmerking (optioneel)

Deel dit artikel

Ik wil meer informatie ontvangen over dit onderwerp

Vul hier je naam in

Vul hier een geldig telefoonnummer in (Voorbeeld 0612345678, zonder spaties of tekens)

Ongeldige invoer

Opmerking (optioneel)